محیط زیست، سلامت و هزینه های بخش سلامت

مقدمه : آلودگی محیط زیست، اقتصاد بخش خصوصی و بخش عمومی سلامت را تحت تأثیر قرار می دهد. در این پژوهش تأثیر آلودگی محیط زیست، بر روی هزینه­های کل بخش سلامت و هزینه­های پرداخت مستقیم از جیب خانوارها و نیز اثر این آلودگی بر روی سلامت عمومی جامعه مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این مطالعه، تحلیل رابطه بین آلودگی هوا و هزینه­های سلامت ونیز عوامل تقویت کننده و تضعیف کننده این رابطه بوده است. روش بررسی : پژوهش حاضر از نوع کاربردی-توسعه­ای بوده است. در این پژوهش از داده­های پانل دیتا، برای دستیابی به کارایی بیشتر و افزایش درجه آزادی و توان آزمون و نیز فراهم نمودن امکان طراحی الگوهای رفتاری پیچیده استفاده شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، شامل 22 کشور منتخب خاورمیانه و شمال افریقا mena(north africa and middle east asia) برای بهره­بردن از تعداد کافی نمونه بوده که با توجه به قرار داشتن کشور ایران در بین آن ها، به سنجش این ارتباطات برای دوره زمانی سال های 1990-2010 میلادی پرداخته شده است. داده های مطالعه از اطلاعات آماری بانک جهانی (world bank data) استخراج شده است. در پژوهش حاضر از نرم افزار eviews 8 و رویکرد اثرات ثابت (fixed effect)، به منظور برآورد مدل ها مورد استفاده قرار گرفته است. هم­چنین برای انتخاب روش­های panel یا pool، آزمون f limer و برای انتخاب رویکردهای اثرات ثابت و اثرات تصادفی، آزمون housman بکار گرفته شده است. یافته ها: آلودگی محیط­زیست تاثیر منفی و معنی­دار بر روی سلامت عمومی دارد. هم­چنین موجب افزایش هزینه­های بخش سلامت و پرداخت های مستقیم از جیب افراد می­گردد. افزایش یک واحد در انتشار گاز co 2 و ذرات کوچک و جامد آلوده کننده هوا با قطر کمتر از 10 میکرومتر  pm 10 (particulate matter less than ten microns in diameter)باعث کاهش به ترتیب، 03/0 و 01/0 واحد در امید به زندگی می­شود. هم­چنین افزایش یک واحد در شاخص آلودگی (co 2 ) باعث افزایش 2/0 واحد در پرداخت­های مستقیم از جیب افراد می­گردد. افزایش بیکاری و شهرنشینی تاثیر منفی بر روی سلامت عمومی و تاثیر مثبت بر روی هزینه­های سلامت دارند. آموزش نیز موجب ارتقای سلامت عمومی می­گردد. نتیجه گیری: آلودگی محیط زیست با کاهش سلامت عمومی، موجب اتلاف هزینه­های بخش سلامت می­گردد. بنابراین آن بخشی از بودجه دولتی و هزینه­های خصوصی که به بخش بهداشت و درمان اختصاص می­یابد، صرف مقابله با آثار مضر آلودگی بر روی سلامتی می­گردد. برنامه­های عملیاتی برای کاهش آلودگی هوا، اولویت اشتغال­زایی، سیاست­های تمرکززدایی، ارتقای آموزش همگانی، گسترش پوشش بیمه همگانی و افزایش سهم بودجه بخش سلامت از توصیه­های مهم مطالعه حاضر است. واژه های کلیدی : آلودگی هوا؛ امید به زندگی؛ مخارج سلامت.